การวิจัยแบบมีส่วนร่วม

การเอาปัญหาของสังคม ชุมชนเป็นตัวตั้งในการวิจัยเป็นลำดับแรกเมื่อได้เห็นปัญหาหรือประเด็นวิจัยแล้ว ผู้วิจัยจำเป็นต้องนำตัวเองเข้าไปสัมผัสกับชุมชนจึงจะสามารถสร้างความรู้ข้ามศาสตร์ ซึ่งจะต้องบริหารจัดการในเรื่องของทีมวิจัย ที่มีความแตกต่างจากศาสตร์หลายสาขา ในทีมเดียวกันจะต้องมีความเป็นกัลยาณมิตรและความไว้เนื้อเชื่อใจกัน ผู้โยงกันให้เป็นหนึ่งเดียว ทำให้ความหลากหลายของปัจเจกอยู่บนฐานของความเป็นหนึ่งเดียว มีทางที่ก่อให้เกิดกลุ่มวิจัยจิตใหม่ ที่เป็นพลวัต ทำให้เกิดการกระทำในสิ่งใหม่ๆ ต่อไป เป็นกฏของการจัดตั้งตัวเองของระบบชีวิต ที่อาจสรุปได้ว่า การวิจัยและการพัฒนาคือการจัดระบบชีวิต